Dlaczego serce bije?
Ciało człowieka przypomina skomplikowaną mapę z gęstą siecią dróg i autostrad.
Nie są to jednak asfaltowe ulice, czy polne dróżki, które przemierzamy każdego dnia, przemieszczając się z miejsca na miejsce. Przyglądając się swojemu ciału, z łatwością można dostrzec pajęczynkę drobnych, niebieskich linii. Są to żyły, które wraz z tętnicami, naczyniami włosowatymi oraz sercem, tworzą układ krwionośny. Jest to system naczyń, którymi płynie krew. Pełni on taką samą funkcję, jak sieć dróg w miastach, mianowicie odpowiada za transport bardzo ważnych substancji, niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. A jak wygląda ruch w tym nietypowym układzie, czy mogą zdarzyć się w nim korki i czy serce musi cały czas bić?
Układ pokarmowy i oddechowy, o których mogliście poczytać we wcześniejszych odsłonach cyklu „Człowiek pod lupą”, odpowiadają za dostarczenie wszystkim komórkom naszego ciała niezbędnych do życia składników odżywczych oraz tlenu, a także usunięcie z nich zbędnych produktów przemiany materii. Do ich transportu służy właśnie układ krwionośny. Wędrówka tych substancji do nawet najbardziej odległych zakamarków ciała jest możliwa dzięki nieustannej pracy serca. Zbudowane jest ono z dwóch przedsionków oraz dwóch komór i ma wielkość pięści. Serce to głównie mięsień, taki jak w naszych rękach czy nogach, z tą jednak różnicą, że kurczy się i rozkurcza nienależnie od naszej woli. Pełni swego rodzaju funkcję pompy, która pracuje przez całą dobę, aby do każdej komórki ciała dotarła natlenowana krew. Zatem gdyby serce przestało bić, krążenie również by ustało.
Kiedy oddychamy, z powietrza pobieramy tlen, który w płucach przenika do krwi. Z kolei ta – już natlenowana – trafia do serca, przepływając kolejno przez lewy przedsionek do jego lewej komory, skąd jest pompowana tętnicami do wszystkich komórek ciała. W ten sposób dostarczany jest do nich życiodajny gaz. Następnie pozbawiona tlenu krew wraca żyłami do prawego przedsionka serca, tym razem, transportując dwutlenek węgla. Stamtąd wtłaczana jest do prawej komory, a następnie do płuc. Robiąc wydech, pozbywamy się z organizmu zbędnego gazu. Ponadto krew rozprowadza po ciele substancje odżywcze – z jelit oraz usuwa szkodliwe produkty przemiany materii – do nerek, skąd są ostatecznie usuwane z organizmu wraz z moczem. Dorośli posiadają od 4 do 5 litrów krwi, której całkowity czas przepływu przez układ krwionośny wynosi od 25 sekund i wydłuża się wraz z pogorszeniem stanu naczyń.
Czy wiesz, że…
1. Ludzkie serce przy wadze zaledwie 300 – 350 gramów u mężczyzn i 230 – 280 gramów u kobiet wykonuje niezwykle ciężką pracę, jaką jest pompowanie aż 350 litrów krwi w ciągu każdej godziny. W ciągu całego życia uderza ono aż 3,5 miliarda razy i jest tak mocne, że mogłoby wyrzucić krew na wysokość 9 metrów.
2. Krew wbrew pozorom nie jest jednolitym płynem. To tkanka łączna, w której skład wchodzi osocze oraz zawieszone w nim czerwone ciałka krwi – erytrocyty, białe ciałka krwi – leukocyty praz płytki krwi – trombocyty. Tych upostaciowionych składników krwi w 1 mm3 osocza znajduje się odpowiednio: od 4 do 5 milionów, od 6 do 8 tysięcy oraz około 250 tysięcy.
3. Krew jest koloru jasnoczerwonego jedynie wtedy, gdy transportuje tlen. Gdy go nie zawiera staje się ciemniejsza i ma fioletowy odcień. Dlatego też żyły, które prześwitują przez skórę mają właśnie taką barwę.
4. Tętnice prowadzące krew z serca do płuc oraz żyły, którymi płynie ona z powrotem do serca, tworzą mały obieg krwi. Natomiast te naczynia krwionośne, którymi krew płynie do wszystkich narządów ciała (za wyjątkiem płuc) i z powrotem, tworzą duży obieg krwi.
4. Tętnice mają grube i elastyczne ściany. Krew płynie w nich pod dużym ciśnieniem, dlatego muszą być odpowiednio wytrzymałe. Natomiast w żyłach ciśnienie krwi jest dużo niższe, przez co ich ściany są cieńsze i bardziej wiotkie. Dlatego też mają one zastawki żylne, które uniemożliwiają cofanie się wolno płynącej krwi.
Źródło:
https://www.youtube.com/watch?v=ELqp2ZoSoE4