Oddychamy przez całe nasze życie – w czasie pracy, nauki, gdy uprawiamy sport, ale również podczas odpoczynku, czy wtedy, kiedy śpimy. W przeciwieństwie do braku pożywienia – bez którego jesteśmy w stanie wytrzymać nawet miesiąc, czy wody – której niedostatek jesteśmy w stanie znieść przez kilka dni, to bez powietrza wytrzymamy jedynie kilka minut. A to dlatego, że nasz organizm nie mógłby uzyskać energii niezbędnej do spełnienia swoich wszystkich funkcji życiowych. A na czym dokładnie polega proces oddychania?

Z każdym wdechem powietrze dostaje się poprzez nozdrza do jamy nosowej, której zadaniem jest ogrzanie go, nawilżenie i oczyszczenie z pyłów i kurzu. Stamtąd trafia do gardła, czyli części wspólnej układu oddechowego i pokarmowego. Kolejnym odcinkiem jest krtań, w której znajdują się struny głosowe – to dzięki nim możemy wydawać dźwięki. W momencie połykania krtań jest przykrywana nagłośnią, aby nie dostały się do niej elementy pokarmu i nie doszło do niebezpiecznego zakrztuszenia. Następnie powietrze przemieszcza się do tchawicy, która najpierw rozwidla się na dwa główne oskrzela – każde z nich trafia do odpowiedniego płuca, a później na oskrzeliki, które zakończone są  pęcherzykami płucnymi. Te mikroskopijne twory, w których zachodzi wymiana gazowa, wypełniają całą przestrzeń płuc, które swym wyglądem przypominają duże, gąbczaste worki.

Człowiek, aby żyć, musi oddychać – to już wiemy. Z każdym wdechem zwiększa się objętość klatki piersiowej, a płuca wypełniają się powietrzem. W pęcherzykach płucnych zachodzi wymiana gazowa miedzy nimi a krwią, która przepływa w oplatających je naczyniach krwionośnych. Powietrze oddaje do krwi tlen, który doprowadzany jest do wszystkich komórek ciała, a krew pozbywa się zbędnego dwutlenku węgla, który jest usuwany z organizmu podczas wydechu.

A czy wiesz, że…

1. W płucach dorosłego człowieka znajduje się ponad 300 milionów pęcherzyków płucnych. To więcej niż wszystkich ludzi mieszkających w Polsce, Rosji i Wielkiej Brytanii. Ich łączna powierzchnia wynosi około 200 metrów kwadratowych, to jest około 100 razy więcej niż powierzchnia ludzkiego ciała.

2. Czkawka jest wynikiem nagłego, niekontrolowanego skurczu przepony, czyli mięśnia oddzielającego klatkę piersiową od jamy brzusznej Powietrze wpada do płuc, a struny głosowe gwałtownie zamykają się, wytwarzając ostry dźwięk.

3. Całkowita pojemność płuc dochodzi do 5 litrów i jest ona zależna od wieku, płci, czy budowy ciała. Podczas oddechu pobieramy i wydalamy około 0,5 litra powietrza. Taka ilość nazywamy objętością oddechową. Część powietrza zawsze pozostaje w płucach i jest to tzw. objętość zalegająca.

4. Płuca, mimo że parzyste, to nie są identyczne. Prawe płuco ma dwa trzy płaty, a lewe dwa. Musi być ono mniejsze, gdyż pod nim znajduje się nasze serce.

5. W czasie wdechu nasza klatka piersiowa powiększa się, a podczas wydechu – opada. Różnica ta nie jest wbrew pozorom wynikiem napełniania i usuwania powietrza z płuc. W czasie wdechu przepona przesuwa się w dół, zwiększając tym samym objętość tej klatki piersiowej. Płuca wówczas wypełniają się powietrzem. Wydech jest aktem biernym. Następuje rozluźnienie mięśni i powrót klatki piersiowej do pierwotnej objętości.

Źródło:

https://epodreczniki.pl/a/jak-oddychamy/D1GHkgSmK

Cichy D., Żeber-Dzikowska I.,  Biologia kl. II gimnazjum, Wydawnictwo „Debit”, Bielsko-Biała 2000